Nonnetjes, Broedgedrag

Einde Broed

Er is één kuikentje buiten. Moeder kwam eerst en Kuiken hobbelde erachteraan. Die zit nu buiten terwijl moeder binnen de anderen aanmoedigt om ook naar buiten te gaan. Want blijkbaar blijft het niet bij éentje.
De broed heeft dus uiteindelijk precies 30 dagen geduurd. Ik denk dat ze die marge van 27 tot 30 dagen aanhouden omdat de meeste eendenhouders niet nauwkeurig in de gaten kunnen houden wanneer het allemaal exact begint. Weer iets geleerd. De eerste twee foto's zijn natuurlijk beroerd want ik moest ze schieten door de hor en omdat ik schuin naar beneden schiet wordt die wat ondoorzichtig.
Bovendien moet ik nog zoomen ook. Lastig. Maar daar gaat het even niet om Happy Joepieeee!!
Oh wacht. Ik loop even naar het raam en zie nummer 2 en 3 ook naar buiten rollen. Eéntje rolt op zijn rug en wacht even voordat hij zich omdraait. Ze zijn erg koddig. Er zijn er nog meer. AAARGH Laugh
(Er was trouwens wat mis gegaan met de foto's bij het posten. Opnieuw geupload met andere naam)

kuiken01

zkuiken02

Broeden 29e dag

Nou, ze maakt het dus weer extra spannend. Nena kwam er pas om 16:30 voor de eerste keer uit vandaag (dat dat beest niet ontploft van die poepbommen die ze dan met geweld in het water schiet), om 17:30 nog eens en rond 19:00 uur de laatste keer. En sindsdien zit ze weer in de korf. Ze is dan trouwens weer even heel venijnig tegen Bob als ze zich buiten laat zien. En Bob laat zich, stom genoeg, toch weer teveel zien en wordt vervolgens even door de hele ren gemept. Dat duurt gelukkig nooit lang.
Volgens de watervogelbijbel duurt de broed voor Nonnetjes van 27 tot 30 dagen. Maar als het uitkomen dan 24 tot 48 uur kan duren kan het maar zo dinsdag worden voor ik zeker weet of er kuikens zijn of niet. Ik hoop op Zondag. Ik zou nu zo graag even in die korf gluren maar helaas, dat risico is me te groot.
Ik kan er nu wel van uitgaan dat de eieren bevrucht waren want anders was Nena er al lang mee aan het gooien gegaan. Zo is ze wel Happy Duim even voor mij, alsjeblieft Laugh

Broeden 29e dag

Als het heel stil is hoor ik minimale geluidjes uit de broedkorf. Lichte en korte ratelachtige geluiden. Het raam zit er vlak boven vandaar dat ik het kan horen als ik goed luister en de buurt nog in rust is. Er is wel meer dat wijst op de komst van Kuiken(s). Ik heb Nena gisteren de hele dag maar 2 keer buiten gezien. En tijdens de normale broed komt ze veel vaker naar buiten. Bob zwemt heen en weer ter hoogte van de broedkorf en weet ook dat er wat te gebeuren staat. Maar wat.... Laugh Kortom, nog geen kuikens gezien. Misschien later op de dag.
Ik heb trouwens een camera met infrarood speciaal om dit proces in de gaten te kunnen houden. Maar ik had hem al weggehaald toen Nena het eerste nest had opgegeven. Ik dacht dat het voorbij was. En toen ze eénmaal weer was begonnen wilde ik niet meer storen. Da's nou wel jammer. Maar misschien maar goed ook.

Broeden 28e dag

Dit is de laatste officiële broeddag. Aangezien niet helemaal zeker is wanneer de broedtijd exact ingegaan is houd ik er rekening meer dat er in de loop van vandaag iets gebeuren kan. Maar het blijft gewoon afwachten. Komen er echt kuikens en zo ja, hoeveel zullen het er zijn? Allemaal onbekend.
Krijg ik ze vandaag al te zien of pas morgen of overmorgen? Alleen Nena weet het. Ik kan nog steeds alleen maar afwachten.
Bob is nu flink aan het ruien geslagen. Zijn trotse witte pak ziet er slordig uit, hij laat zijn kuif ook liggen en zijn kop is niet meer helderwit. Er komt grijs en bruin doorheen piepen. Hij is bovendien zwijgzaam geworden.
Dat s ook wel verstandig want Nena stelt zijn haantjesgedrag niet meer op prijs.
Ik vraag me af hoe hij zich zal gedragen tegenover kuikens. Vandaar dat ik het allemaal nauwlettend in de gaten zal houden. Er zijn nogal wat onbekende factoren waar de literatuur niet over rept.
Al doende zal ik wel weer een heleboel leren over eenden.

Broeden 25e dag

Nog 3 dagen... AAARGH. De spanning stijgt...
Ik heb de vijver schoongemaakt door de waterslang er in te hangen en 'm 3 uur lang te laten lopen. Het werkt, dus dat is een prima methode voor wanneer de kuikens er zijn en het water te vies wordt. Als het er veel zijn zou dat nodig kunnen zijn. Als het er maar eén of twee zijn zal het wel houden tot ze oud genoeg zijn om ze er even uit te halen.
Nena is er nog maar eén keer uit geweest sinds vanmorgen. Dat is al anders dan anders. Bovendien is Bob nog maar eén keer op het water gezien en hij vertoeft voorlopig in het hogere gedeelte. Waarom hij dat doet is niet bekend. Ik denk dat ik daar even een waterbak en wat voer ga neerzetten want het wordt erg warm morgen en overmorgen. Er staat blijkbaar wat te gebeuren als de eenden hun dagelijkse schema zo sterk omgooien.
In ieder geval zijn we al ver voorbij het punt in de broedtijd dat het vorig jaar misging.

Broeden 23e dag

Nog 5 dagen voor D-day.
Het is toch wel geweldig hoe die eenden dat doen. Nena was er net weer even uit, zwemt dan wat rond, eet wat, poept natuurlijk behoorlijk en dan klimt ze weer op de kant bij de broedkorf, wacht even, denkt na of ze weer op het nest moet gaan zitten, maar besluit dan eerst nog snel een rondje te zwemmen en gaat dan pas, nog nat, de broedkorf weer in. Luchtvochtigheidsregeling zoals de natuur dat bedacht heeft. Ze bedruipt de eieren als het ware. Erg indrukwekkend systeem vind ik. Dat ze het doet, maar vooral ook dat ze weet wanneer het nodig is.
Ze is minder agressief tegen onze Bob. Als hij op de kant blijft tolereert ze hem. Als hij op het water wil mept ze hem er bijna uit. Ik vraag me af hoe dat gaat met de kuikens. Moet Bob dan de hele tijd op de kant zitten?

Broeden 22e dag

Nog 6 dagen!
Interessant. Als Nena de broedkorf uitkomt vliegt Bob (bij wijze van spreken want het is helaas een geleewiekte eend) als door een bij gestoken de kant op. En op de kant laat Nena hem nu met rust. Maar als hij zijn teen maar in het water steekt als zij er op zit, springt ze er letterlijk b o v e n o p. Als hij op het water gaat, wanneer zij op de kant zit vindt ze het, vreemd genoeg, wel okee. Dat is allemaal gedrag dat zich de laatste dagen heeft ontwikkeld. Gisteren dacht ik nog dat het toevallig was maar het herhaalt zich nu elke keer als Nena buiten komt (vandaag 3 keer).
Er drijven steeds meer veertjes op het water. Bob is aan het ruien. Waarschijnlijk is dat de reden waarom Nena hem niet meer probeert te vermoorden. Zijn testosteron spiegel is snel aan het zakken. Binnenkort ziet hij er weer uit als een Nonnetjesmeisje.
Ik ga toch nog een keer de waterslang in de vijver hangen. Vanwege dat rare weer ziet het een beetje groen en ik wil het wat schoner hebben als er kuikens komen (als, niet wanneer. Ik hou nog steeds rekening met een broedflop) Maar dan laat ik de pomp gewoon lopen en vervang het water door de slang diep in de vijver te hangen en het warmere water bij het oppervlak daardoor de afvoer in te dwingen want die zit op waterspiegelhoogte. Zodoende hoef ik de vijver niet leeg te maken. Als dat naar behoren werkt kan ik dat ook gebruiken als er kuikens zijn. Want, afhankelijk van hoeveel het er zouden kunnen worden, ze zouden er een troep van kunnen maken Laugh

Broeden 21e dag

Nog maar 7 dagen en alles lijkt nog te kloppen. Gaat toch nog erg snel allemaal. Ik verwachtte dat het op jaren zou gaan lijken.
Het zou me verbazen als het zomaar lukt maar dan ben ik natuurlijk ook wel blij. Dat is vooral een teken dat de nonnetjes het hier naar de zin hebben en gezond zijn.
In deze broedkorf is het aan het gebeuren:

broedkast

Ik had deze foto vorig jaar ook geplaatst maar omdat het lastig zoeken is in de archieven toch nog maar een tweede keer, Het is zo'n vuurkorf voor op het terras. Nonnetjes zijn holenbroeders en op z'n kant doet dit ding een hol goed na. Happy Er zit zaagsel in en hooi en het is waterdicht. En ondertussen zitten er natuurlijk ook veren,dons en niet te vergeten eieren en Nena zelf in.
Voor alle zekerheid heb ik ook maar alvast een couveuse op de kop getikt. Tweedehands konijnen- of caviahok voor binnen. Iets makkelijker schoon te maken dan de kisten die ik normaal voor noodopvang gebruik en bovendien makkelijker te verplaatsen. Ik heb er een kleinere lamp boven dan toen met Lucky maar de grote heb ik ook nog voor het geval deze niet sterk genoeg is. Hangt ervan af hoeveel kuikens er onder moeten als het mis gaat. Voordeel van de konijnenbak is dat ik er gewoon water in kan laten lopen als ze kunnen zwemmen. Met een opstapje van stenen hebben ze dan even een minivijver. Maar ik hoop dat dat allemaal niet nodig zal zijn en dat ze gewoon buiten kunnen opgroeien.
Dat zou het ook allemaal nog veel spannender maken, omdat nonnetjeskuikens niet schijnen te willen eten zonder moeder. Nonnetjes lijken me trouwens erg fanatieke moeders, zeker vergeleken met Kuifeenden, dus ik verwacht dat Nena er wel iets moois van zal kunnen maken.


opvanghok

Broeden 18e dag

Nog 10 dagen. Nog geen eieren in het water, Bob houdt zich erg koest en Nena is iets minder venijnig tegen hem als ze buitenkomt. Spannend allemaal. Maar ik hou er nog steeds rekening mee dat het opeens afgelopen kan zijn. Het hangt er allemaal van af of er wat in de eieren gebeurt of dat het loze eieren zijn. Het punt waar dat voor Nena duidelijk wordt komt naderbij. Maar ondertussen kan het aftellen beginnen.....

Broeden 14e dag

We zijn zo'n beetje halverwege en alles lijkt goed te gaan. Vanmorgen dreven er nogal wat kleine veertjes op het water. Nena heeft Bob te pakken gehad óf (en dat is wat ik zelf denk) Bob schiet nu in de zomerrui om zijn baltsverenpak af te gooien en niet meer het mikpunt van Nena's woede te zijn. Hij laat zich helemaal niet meer horen en verstopt zich steeds beter onder de struiken als Nena naar buiten komt. Toch wel apart hoe die eenden dat regelen. Verder kan ik weinig melden want ik weet niet wat er zich in de broedkorf afspeelt.

Broeden 10e dag avond

De vijver is weer schoon. Héhé... En net toen het allemaal klaar was ging het regenen. Perfect getimed. Nena is sindsdien niet buiten geweest maar kwam zoëven toch weer buiten kijken. Bob hoorde haar in de gang van de broedkorf krabbelen en dook meteen de bosjes in. Dat is een stuk slimmer. Want Nena wil hem niet zien. Als ze hem ziet gaat ze er achteraan als een raket, grijpt hem waar ze hem grijpen kan en jaagt hem door de hele ren.

Ze eet nu, poept (grote wolken in het schone water) en zwemt wat rond. Volgens mij regelen eenden de luchtvochtigheid door de broedkorf in te duiken als ze net in het water hebben gezeten. Soms doet Nena dat pas als ze even op de kant heeft gezeten en soms als ze net uit het water komt. Erg knap hoe ze dat regelen.
Toen ik de vijver schoongemaakt heb, heb ik trouwens ook nog een paar gaatjes gedicht waar kuikens eventueel in vast zouden kunnen komen te zitten. En de ruimte onder de steiger heb ik ook maar gelijk afgesloten met rollen gaas. Daar dook Bob altijd in als Nena achter hem aan zat en dat leek me gevaarlijk. Het is daar krap en hij zou vast kunnen raken of zichzelf beschadgen. Bovendien kunnen kuikens er straks onder terecht komen. Want Nonnetjeskuikens zouden wel eens nog onbenulliger kunnen zijn dan Kuifeendkuikens. Ze zullen in ieder geval actiever zijn.
Voorkomen is beter dan genezen.
Vervelend dat ik niet weet wat er zich in de broedkorf afspeelt. Maar ik laat me gewoon verrassen. Ik neem geen risico's meer Happy
Terwijl ik dit schrijf duikt Nena alweer de korf in. Ze is zo'n 8 minuten buiten geweest. Bob heeft weer even rust.

Broeden 10e dag

Ik heb het er maar op gewaagd en de vijver leeg gemaakt nadat Nena buiten was geweest om te eten en te poepen (en om arme Bob weer even alle hoeken van de ren te laten zien). In plaats van met de harde waterstraal de wanden van de vijver schoon te blazen heb ik een sproeier gebruikt en het zo kort mogelijk gehouden. In de buurt van de broedkorf heb ik heel voorzichtig gelopen om Nena er geen bedreiging in te laten zien.
Ik kon niet vermijden dat ik er een paar keer langs moest.
Ik vond het zelfs griezelig om te doen en heb het ook zo lang mogelijk uitgesteld.
Het moest wel want het was echt hoog nodig maar toch. Ik hoop maar dat ze het allemaal accepteert en niet met de eieren gaat gooien.
De vijver is alweer half vol. Met een beetje geluk komt Nena er pas weer uit als ie weer bijna helemaal vol is. Ik kreeg Bob natuurlijk niet naar het gedeelte waar ze altijd heen gaan als er schoongemaakt wordt en heb hem met het net gevangen toen het water erg laag stond. Dat gaf me wel de gelegenheid om zijn zere teen even van dichtbij te checken. Dat gaat gelukkig goed. De zwelling neemt flink af en het is ook niet meer roze. De druk is er af.
Het verschil in de vijver schoonmaken met of zonder Kuifeenden is trouwens enorm. De Kuiven veroorzaakten een dikke drab op de bodem, de bodempomp en de wanden. Nu ze weg zijn is dat er niet meer. De pomp glimt zelfs en dat is al lang geleden. Het water begon nu wel troebel te worden maar dat heeft meer dan drie keer zo lang geduurd dan toen de Kuiven er nog waren.
Ik zou wel eens willen weten wat die Kuiven anders doen dan de Nonnetjes. Het kan niet alleen de hoeveelheid poep zijn. Misschien dat de Kuiven meer voedsel het water in sleepten en de Nonnetjes netjes eten.
Met die puntsnaveltjes zijn ze natuurlijk wel een stuk preciezer. In ieder geval zie ik weinig modder op de bodem. Mooie bijkomstigheid.



Broeden 6e dag

We zijn bijna een week onderweg en arme Bob heeft het zwaar te verduren als Nena even een broedpauze inlast. Ze jaagt hem de hele ren door (ook onder water) en hij blijft dan uiteindelijk, als Nena even rust neemt, ergens doodstil zitten om haar maar niet te irriteren. Ik dacht een paar keer dat ie dood was omdat hij zo vreemd stil zat. Zijn techniek werkt nog niet echt en hij krijgt pas weer echt rust als ze de broedkorf weer induikt. Wat gelukkig al na een 10 minuten tot een kwartier gebeurt.
Dit is natuurlijk gedrag en zal er over een aantal weken voor zorgen dat Bob in de rui gaat en er straks bijna precies zo uit ziet als Nena. Waardoor hij niet meer zo bedreigend is waarschijnlijk.
Hij knort zijn balts-knor al niet meer. Nena laat hem weten dat het voorbij is met de pret en dat ie zich nu moet gaan gedragen. En dat doet hij ook.
Arm beest. Maar ja, de natuur heeft dat zo verzonnen en hij kan niets anders dan volgen.

Broeden 3de dag

Nena is serieus aan het broeden geslagen. Niet op de eerste Juni maar op de tweede. De eerste Juni was blijkbaar doe-het-zelf-nest-fatsoeneren dag om alles in gereedheid te brengen. Ut giet oan! (zoals ze volgens mij bij de elfstedentocht zeggen als ie doorgaat; Vergeef de typefouten, ik heb geen idee hoe je in het Fries schrijft) Bob zwemt wat doelloos en vergeten rond. Zijn taak zit er blijkbaar op. Hij knort nog een beetje maar het is opeens een stuk stiller op de vijver. Ik denk er maar niet teveel over na. Ik heb geen idee of er wat van komt, en er kan werkelijk van alles mis gaan, maar dat Nena het toch een tweede keer probeert vind ik wel een fijne gedachte. De nonnetjes hebben het blijkbaar naar de zin hier. Hoeveel eieren er zijn weet ik niet. Ik weet dat ze rond de 30ste moeten uitkomen. Maar dat is ook het enige. Ik ga niet schouwen. Ik laat het onze Nena helemaal zelf uitzoeken en bemoei me er niet mee. Ik moet wel de vijver nog schoonmaken maar ik doe dat deze keer met de Franse slag. Leeg laten lopen en tegelijkertijd nieuw water erbij laten lopen. Allemaal vanaf de poort.
Zodat ik niet langs de broedkorf hoef te lopen.
Dat zal langer duren maar is het minst ingrijpend. Het is dan ook niet echt schoon maar er zit dan wel weer vers water in.

Iets te vroeg geroepen

Hoewel ze gisteren vanaf 's morgens in de broedkorf zat is de broed toch nog niet echt begonnen. Gisteravond vanaf een uur of zes kwam ze eruit en hoewel ze daarna een paar keer kort binnen is wezen kijken bleef ze te lang buiten om dat als normaal broedgedrag te kunnen opvatten. Vanmorgen sliep ze ook gewoon op de kant. Ik vermoed daarom dat ze gisteren vooral het nest verder heeft ingericht. Het kan natuurlijk ook zijn dat ze het nu al opgeeft. Het kan allemaal. Ik zou het niet weten. Hoewel ik natuurlijk geneigd ben om te gaan kijken wat ze precies allemaal uitspookt in die broedkorf kan ik me voorlopig nog beheersen. Moet ook wel. Want in de aanzet van het broeden is een scheve zucht wind al genoeg om ze van de broed te halen. Het is weer gewoon afwachten en in het duister tasten met Nena. Had ik maar geduld... Happy

Broeden 1e dag

Nena is vanmorgen of vannacht begonnen met broeden, zoals ik gisteren eigenlijk al aankondigde. Rust op de vijver dus. Behalve als ze naar buiten komt om te eten en te wassen. Dan krijgt Bob er even van langs.
En toen ik een halve boterham voerde was ze ronduit agressief. Alle veren op de kop plat en ze keek me steeds recht aan met die kraaloogjes. Ze had wat weg van een zwarte mamba (slang) en gedroeg zich ook zo driftig.
Maar ze at het wel. Alsof haar leven ervan af hing.
Of het wat wordt is natuurlijk onbekend en ik ga ook niet schouwen omdat ik dat niet kan doen zonder dat ze het merkt.
Lukt het, dan lukt het. Het is nog niet eens bekend of Bob wel vruchtbaar is. En of een tweede nest eigenlijk biologisch wel kan.
Veel onzekere factoren in ieder geval. Maar ze probeert het toch. Blijkbaar is het wel goed dat de Kuiven weg zijn.
De spanningen die zij opleverden waren niet goed voor Nena.
Duimen voor Nena. Zou wel leuk zijn, zo'n mini nonnetjes in de vijver Happy

Oow, ik schreef het net in de agenda en zie dat ze het me wel heel erg makkelijk maakt door op 1 Juni te beginnen. 28 juni zou het dus officieel Uitkomdag moeten zijn. (maar het kan ook 27 tot 30 juni worden)

Eieren

Tja, Nena is nog steeds aan het nadenken over de prangende vraag; 'Broeden of niet broeden!' Ik heb met een zaklamp in de broedbak geschenen en zag dat er veren aan het nest zijn toegevoegd. Dat is al meer dan ze deed bij de vorige eieren. Die lagen gewoon bovenop het hooi dat in de broedkorf ligt. Dus het lijkt er wel op dat ze het gaat proberen. Maar zeker weten doe ik het niet. Bij vlagen is ze agressief tegen het manneke en verder duikt ze opvallend veel en daarnaast slaapt ze ook veel. Maar voorlopig nog buiten de broedkorf. Ik weet niet hoeveel eieren ze al heeft gelegd. Ze zijn bedekt met veren. Normaal gesproken zijn het er een stuk of zes maar aangezien dit de tweede lading is kunnen het er minder zijn of juist veel meer. Ik zou het niet weten. Het blijft afwachten. Als ze het gaat proberen kan ze elk moment een begin maken.
Ik voerde ze vanmorgen een ouwe boterham (nu mag dat nog. Als er kuikens zijn natuurlijk niet meer) en zag dat er een roze knobbel op de teen van Bob zit. Hm, dat is inog iets wat ik in de gaten moet houden. Hij wordt nogal door de ren gejaagd. Eerst door de kuiven en nu door zijn vrouwtje en daarbij is de teen waarschijnlijk beschadigd. Vervelend, al lijkt hij er nog niet veel last van te hebben. Ik hoop dat het vanzelf overgaat...

Ei, ei

De dag na de kikkeraffaire lag er een ei in de vijver. Aangezien er maar weinig kippen overvliegen hier moet het er één van Nena zijn geweest.
Vreemd. Ik denk nu dat de kikkers als bedreigend werden gezien en dat ze een ei dat ze die dag gelegd had meteen heeft gedumpt.
Een dag daarna heb ik even gespiekt en toen lag er weer één ei in de broedkooi (toen het ei in de vijver lag zat dáár trouwens niets meer in).
Daarna durfde ik niet meer te kijken.
Vandaag neemt opeens de agressie tussen Nena en Bob toe. Waardoor ik aanneem dat Nena gaat broeden of al aan het broeden is.
Want dat is het moment dat het Nonnetjes mannetje opeens ongewenst is en dat wordt hem ook duidelijk gemaakt.
Niet lang daarna zal het mannetje in de rui schieten en verkleurt hij weer naar hetzelfde pak als het vrouwtje. (zomerkleed)

Hm...het boek zegt dat Nonnetjes het vrijwel nooit twee keer in een jaar proberen maar ik heb natuurlijk weer een uitzondering te pakken.
En hoe moet dat nu met vijver schoonmaken? Gelukkig is ie lang niet zo smerig als toen de Kuiven er nog waren maar vóórdat de eieren uitkomen
moet er toch een keer water vervangen worden. Dát gaat een kwestie van goed timen worden en heeeeeeeel voorzichtig werken.
Als Moeders al een paar weken op de eieren zit zal ze ze niet gemakkelijk opgeven (in het begin wel zoals de kikkers al hebben laten zien)
dus als ik dan zorg dat alles soepel en zo geruisloos mogelijk verloopt, en niet zo grondig schoonmaak (wat veel lawaai maakt vanwege de harde waterstraal) kan het maar zo lukken.
Wie had dat gedacht.

Geen idee hoeveel eieren en ook geen idee of ze bevrucht zijn. Ze hebben er wel hun best voor gedaan (veel vaker dan vorig jaar) maar ik weet niet of Bob wel vruchtbaar is.
We zullen zien of het nu lukt.