Scientology

Een nieuwe godsdienst door Prof. Dr. M. Darrol Bryant

Inhoudsopgave

 

Inhoud

I.   Curriculum

II. De opdracht

III. De "nieuwe godsdiensten" en de theologische studie

IV. Is Scientology een godsdienst?

V. Is Scientology een gemeenschap met een eredienst

Scientology: Een nieuwe godsdienst

I. Curriculum

Ik behaalde mijn baccalaureaat cum laude (1964) in filosofie en politieke wetenschappen aan het Concordia College in Moorhead, Minnesota, U.S.A. Mijn baccalaureaat cum laude (1967) in de theologie is van de Harvard Divinity School aan de Harvard Universiteit in Cambridge, Massachusetts, U.S.A. Mijn doctoraal letteren (1972) legde ik af bij het Institute of Christian Thought, University of St. Michael's College aan de Universiteit van Toronto, in Ontario, Canada, waar ik tevens afstudeerde in de filosofie (1976). Mijn proefschrift had de titel "History and Eschatology in Jonathan Edwards: A Critique of the Heimert Thesis" [Geschiedenis en eschatologie in Jonathan Edwards: Een kritische analyse van de Heimert these].

Ik heb onderwezen aan het Concordia College in Moorhead, Minnesota (zomer 1966), de Lutherse Universiteit in Waterloo, Ontario (1967-1969), de Universiteit van Windsor in Windsor, Ontario (zomer 1972, 1973), de dependance van de Universiteit van Toronto, Ontario (1972), en sinds 1973 aan het Renison College van de Universiteit van Waterloo in Ontario. Ik ben hoogleraar in theologie en cultuur aan het Renison College van de Universiteit van Waterloo, waar ik bovendien buitengewoon hoogleraar ben in het studievak sociale ontwikkelingen. Sinds 1982 maak ik deel uit van de ondersteunende faculteit van het consortium voor reformatorische geschiedenis aan de Universiteit van Waterloo en de Universiteit van Guelph. Ik was decaan van de theologische faculteit van de Universiteit van Waterloo (1987-1993) en thans heb ik zitting in de promotiecommissie van deze faculteit.

Ook was ik gasthoogleraar aan de Universiteit van Cambridge in Engeland (1980), het Indian Institute of Islamic Studies in New Delhi, India (1986), het Dr. S. Radhakrishnan Instituut voor voortgezette studie in filosofie aan de Universiteit van Madras in India (1987), de Hamdard Universiteit in New Delhi, India (1993), en de Universiteit van Nairobi in Kenya (1994). Verder heb ik gastcolleges gegeven aan talrijke universiteiten in Azië, Afrika, Latijns Amerika en Europa.

Ik heb vier boeken geschreven op het gebied van theologische studie: To Whom It May Concern: Poverty, Humanity, Community [Voor wie zich betrokken voelt: Armoede, Menselijkheid, Gemeenschap], (Philadelphia, 1969), A World Broken By Unshared Bread, [Een wereld verdeeld door ongedeeld brood] (Genève, 1970), Religion in a New Key [Godsdienst in een nieuwe gedaante] (New Delhi, 1992) and Jonathan Edwards' Grammar of Time, Self, and Society [Jonathan Edwards' beginselen van Tijd, Ego en Samenleving] (Lewiston, NY, 1993). Ik heb ook (alleen of in samenwerkingsverband) een twaalftal werken op dit gebied geredigeerd, waaronder Exploring Unification Theology [Onderzoek naar de Eenwordingstheologie] (New York, 1978), God: The Contemporary Discussion [God: De hedendaagse discussie] (New York, 1982), The Many Faces of Religion and Society [De vele gezichten van Godsdienst en Samenleving] (New York, 1985), Eugen Rosenstock-Huessy: Studies in His Life and Thought [Onderzoek naar Zijn Leven en Denken] (Lewiston, NY, 1986), Interreligious Dialogue: Voices for a New Frontier [Oecumenische dialoog: De behoefte aan een nieuwe afbakening] (New York, 1989) en Pluralism, Tolerance, and Dialogue [Pluralisme, Tolerantie en Dialoog] (Waterloo, 1989). Samen met Doris Jakobsh heb ik gewerkt aan de totstandkoming van A Canadian Interfaith Directory, een naslagwerk over de verschillende geloofsrichtingen in Canada (Waterloo, 1993). Daarnaast heb ik meer dan veertig wetenschappelijke artikelen gepubliceerd, "Faith and History in Grant's Lament" [Geloof en geschiedenis in de elegie van Grant], "Media Ethics" [De ethiek van de media], "Cinema, Religion, and Popular Culture" [Bioscoop, Godsdienst en Volkscultuur], "Sin and Society" [Zonde en Samenleving], "The Consolations of Philosophy [De troostrijke uitwerkingen van de filosofie], "New Religions: Issues and Questions" [Nieuwe Godsdiensten: discussiepunten en vragen], "Towards a Grammar of the Spirit in Society" [Over de beginselen van de maatschappelijke geest], "Interreligious Dialogue and Understanding" [Dialoog en wederzijds begrip in de oecumene], "The Purposes of Christ: Towards the Recovery of a Trinitarian Perspective" [De bedoelingen van Christus: Over de herontdekking van de Drieëenheidsgedachte], "From 'De' to 'Re' or Does the 'Future of Ontotheology' Require the Recovery of the Experience/Sense of Transcendence?" [Van 'De' naar 'Re' of Vereist de 'Toekomst van de ontologische theologie" de herontdekking van de transcendentale gewaarwording?], "The Kumbha Mela: A Festival of Renewal" [De Kumbha Mela: Een feest van vernieuwing], en "To Hear the Stars Speak: Ontology in the Study of Religion" [Hoor de sterren spreken: Ontologie in de theologische wetenschap]. Mijn publicaties strekken zich uit over een breed terrein van godsdienst en cultuur, maar kunnen worden onderverdeeld in de volgende categorieën: I. Godsdienst en ethiek, II. Godsdienst in Noord Amerika, III. Nieuwe godsdienstige bewegingen, en IV. Oecumenische dialoog.

Ik ben al meer dan vijfentwintig jaar werkzaam als docent in de theologische wetenschappen. Op het Renison College, aan de Universiteit van Waterloo, geef ik regelmatig cursussen in theologisch onderzoek, de studie van theologische wetenschappen, en oecumenische ontmoeting en dialoog, waarin de vergelijkende, historische, en sociologische werkwijzen worden behandeld die in het academisch theologisch onderzoek gebruikelijk zijn. Daarnaast geef ik af en toe cursussen over de thema's Godsdienst en Politiek, Godsdienst en Literatuur, en Godsdienst en Film, en ik heb colleges gehouden over sekten, cultussen en nieuwe godsdienstige bewegingen. Ook heb ik promotiecolleges gedoceerd over het Christendom en de Wereldreligies.

Ik ben sinds lange tijd lid van de Canadian Society for the Study of Religion, de American Academy of Religion, de Canadian Theological Society, de Society for Values in Higher Education, de Royal Asiatic Society, en de Society for Buddhist Christian Studies. Tevens ben ik adviseur geweest van vooraanstaande internationale en oecumenische overlegorganen, waaronder de Wereldraad van Kerken (1985, 1990, 1992).

Als godsdienst- en cultuurwetenschapper heb ik mij sinds het midden van de jaren zeventig beziggehouden met het onderzoek naar nieuwe godsdienstige bewegingen. Ik wilde inzicht krijgen in de oorsprong, de geloofsbeleving en de rituelen van deze nieuwe bewegingen, alsmede in hun onderlinge relatie tot de cultuur van de samenleving in bredere zin. (Veel van deze godsdiensten zijn niet "nieuw" in werkelijke zin, maar wel nieuw voor de Amerikaanse samenleving.) Daarnaast was ik geïnteresseerd in, en ook wel wat geamuseerd door de vaak aan hysterie grenzende reacties die de nieuwe godsdienstige bewegingen bij delen van het publiek teweegbrachten. Ik heb uitgebreid veldonderzoek verricht bij diverse nieuwe godsdienstige gemeenschappen in Canada, de Verenigde Staten en India.

Met de nieuwe godsdienstgemeenschap Scientology Kerk kwam ik voor het eerst in aanraking in het midden van de jaren zeventig. In die tijd ontmoette ik leden van de Scientology Kerk in Toronto en in Kitchener, Ontario. Aan het eind van de jaren zeventig en in het begin van de jaren tachtig was ik in de gelegenheid een aantal bijeenkomsten bij te wonen waar de onderliggende geloofsprincipes en de beoefening van Scientology door leden van de Scientology Kerk en godsdienstwetenschappers werden besproken. Daar kwam in ook in contact met een aantal leden van de Amerikaanse en de Britse afdelingen van de Kerk. Ik heb uitgebreide gesprekken gevoerd met leden van de kerk, over hun beleving van Scientology en de uitwerking daarvan op hun leven. Tot op de dag van vandaag heb ik in bescheiden mate nog steeds contact met Canadese leden van de kerk. Ik heb de Scientology Centers in Kitchener en aan de Yonge Street in Toronto bezocht. Vanaf het midden van de jaren zeventig heb ik een groot aantal van de belangrijkste publicaties van de Scientology Kerk gelezen, waaronder Dianetics: The Modern Science of Mental Health [Dianetics: De moderne wetenschap van de geestelijke gezondheid], The Volunteer Minister's Handbook [Handboek voor vrijwillige geestelijken], What is Scientology? [Wat is Scientology?], en The Scientology Religion [De Scientology Religie]. Daarnaast heb ik publicaties van de Kerk gelezen over hedendaagse sociale thema's, zoals drugmisbruik, geestelijke gezondheid en godsdienstvrijheid, alsmede voornamelijk door theologisch sociologen geschreven wetenschappelijke artikelen en boeken over de Scientology Kerk.