Samenvatting casus door Gerie van de Vlekkert, postcode: 7335 AV, e-mail: g.vandevlekkert@zonnet.nl

Vrouw 47 jaar, gehuwd, 2 kinderen met hun eigen problemen, 9 keren adem- en ontspanningstherapie februari- juni 2008	setting/medebehandeling/verwijzing: Via huisarts, behandeld in praktijk voor oefentherapie Mensendieck
klachten/probleemstelling	effect
1 Duizeligheid	beter
2 Strakke nek	onveranderd
3 Gespannenheid	beter
4 Adem voelt niet vrij	Sterk verbeterd
NVL: 36 (10 items scoren vaak of zeer vaak)	33 (toch is er een groot verschil, nu 13x soms en maar 2 items vaak), de ervaren last is sterk veranderd
1. diagnose Verwijsreden: Duizeligheid bij chronische hv, is bij duizeligheidcentrum geweest. Medicatie: tegen duizeligheid, later kortdurend antidepressiva tussen 4^e en 7^e afspraak. Na de laatste afspraak is patiënte naar neuroloog verwezen voor MRI en neuronpsychologisch onderzoek Patiënte heeft al jaren angst en spanningsklachten, recent verergering door kortdurende full time baan	2. beperkende voorwaarden: psychisch:. * angst en spanningsproblematiek is er al vanaf de jeugd * er is zorg om de kinderen, ene dochter is angstig, andere is erg gepest, patiënte herkent dit uit haar eigen jeugd * er is moeite met het richten van aandacht: patiënte is gevoelig voor prikkels (antennes gaan alle kanten uit), deze gevoeligheid is gebleven, maar de AOT heeft wel geholpen om zich dit bewuster te worden waardoor patiënte zich nu vaker terugtrekt uit een situatie om even rust te vinden.
Ingang: instructies Liggen uitdrukking gezicht: dit maakt dat pat zich zachter voelt, prettiger, ruimer Tijd, ruimte lucht: Pat wisselt de instructies af, aanvankelijk kost het moeite, het voelt te gestuurd, later is er een positieve invloed op meer vanzelf ademen. Onhoorbaar uitademen: pat bleek met teveel kracht uit te ademen, door dit bewust te worden, werd het ademen meer ontspannen Zitten voeten duwen maakt bewust van voeten, brengt aandacht naar zichzelf, daarna rustiger Staan gewicht voor/achter brengt ook aandacht naar zichzelf, helpt om gejaagdheid of onrust te reguleren Liggen nek rollen voelde aanvankelijk niet prettig, later het gevoel van een masserende werking van de nekspieren en algemene ontspanning	handgrepen voeten schommelen, aantal keren gedaan, opmerkelijk is dat de laatste keer opeens wordt ervaren dat ik niet stuur, maar volg. schouders duwen/trekken paar keer gedaan, patiënte ervaart na afloop rust, het rollen ondersteunt de adembeweging thorax schommelen meegaan met de inademing geeft ruimte, met uitademing verstoord aanvankelijk maar later wordt dat minder. Alle handgrepen brengen patiënte meer bij zichzelf, rustiger , prettiger, ze voelt zich daarna meer liggen
Processen Herstel van evenwicht door doen van de oefeningen ontstaan er rust en herstelmomenten, patiente haalt zichzelf daarmee uit een prikkelende situatie, dit geeft nieuwe energie Functioneel ademen het ademen gaat meer vanzelf, patiënte let er minder op, ze wordt minder moe van haar eigen adem. Lichaamsbewustwording Patiënte voelt beter hoe het met haar gaat, daardoor neemt zij maatregelen als terugtrekken of letten op voeten. Dit helpt bij gejaagd zijn.	Aandachtsverschuiving: Door zich terug te trekken brengt patiënte de aandacht naar zichzelf, dit helpt om zich rustiger te voelen. Spanningsvermindering: dit wordt mn aangegeven na uitdrukking gezicht, het woord zachter op de VOER maakt veel los
Conclusie: Het onvrije ademen lijkt grotendeels gevolg van dysfunctionele overspanning, en reageert heel goed op de toename van interne zelfregulatie. Duizeligheid en gespannenheid reageren slechts ten dele en de nekklachten zijn onveranderd. De beperkende voorwaarden zijn en blijven hierop van invloed. Het lijkt een lang bestaand spanningspatroon maar fysieke oorzaken dienen uitgesloten te worden. Desondanks geeft patiënte zelf aan dat deze behandeling veel voor haar gedaan heeft, ze kan beter met haar spanning omgaan. .	niveau van overspanning: in balans: er zijn 7 oefeningen gedaan waarvan 5 goed lukten, en er is een goede reactie op handgrepen.