Vrouw leeftijd: 58 jaar

5 keren adem- en ontspanningstherapie

Setting: tweede lijn fysiotherapie

Verwijzing: longarts

klachten/probleemstelling

effect

1. Aanvalsgewijs last van pijn vanuit de kaken doortrekkend via nek/schouders naar borstbeen

Beter

2. Begeleidende hoofdpijn, tintelende en koude onderarmen, handen en onderbenen

Sterk verbeterd

3. Angst en onzekerheid

Sterk verbeterd

4. Verstoorde nachtrust

Sterk verbeterd

Nijmeegse HVS-lijst: 32

23

1. diagnose

Vertraagd herstel en klachtenherkenning tijdens een hyperventilatieprovocatietest met als conclusie de diagnose "min of meer chronisch hyperventileren".

Cardiaal geen afwijkingen geconstateerd.

Een structureel hart- of maagdarm-probleem is nog niet uitgesloten.

De klachten worden vaak voorafgegaan door emoties. Over de aard en de bron van de emoties laat mevrouw zich niet uit.

Mevrouw is erg gericht op anderen en kan geen nee zeggen als er een beroep op haar wordt gedaan.

"Aandacht verzamelen" en "ruglig, aandacht onderkant" maken spanning in de rug en ademhaling bewust.

"Ruglig, hoofdrollen", en "hoobaar uit- en inademen" ontspannen de onderrug. De ademhaling wordt rustiger en vloeiender. Gestrekt staan gaat als vanzelf en moeiteloos.

Deze twee oefeningen doet ze ’s avonds voor het slapen, waardoor ze rustiger in het hoofd wordt, beter slaapt en uitgeruster wakker wordt.

Na "kortlig, voeten trekken/duwen" ligt de rug vlakker, de ademhaling verdiept en verloopt rustiger. Ze staat gemakkelijker.

Deze oefening gebruikt ze als ze het gevoel heeft dat de onderrug vast zit.

"Uitdrukking gezicht" doorbreekt de opbouw van spanning, overdag, in het gezicht

Na "zit, benen wrijven" voelt ze zich energieker en langer. De ademhaling wordt waarneembaar in onderrug, flanken en buik.

"Stand, staan" wordt ervaren als "aarden" van de voeten.

"Stand, armen zwaaien" leidt direct tot functioneel bewegen. Achteraf het gevoel meer uitgestrekt te staan. Armen voelen los en lang, schouders laag, handen voelen warm, voeten gloeien, De ademhaling zit meer in de onderbuik.

De laatste drie oefeningen zijn onderdeel van de ochtendroutine geworden.

"Tweetal, onderrug voelen" gebruikt in combinatie met "Kortlig, voeten trekken/duwen" als feedback. De bewegingen worden kleiner; meer een intentie tot bewegen.

Cognitieve herstructurering: ze laat zich minder snel door anderen claimen; ze neemt meer tijd voor zichzelf. Dat er een relatie is tussen de klachten met spanning en emotie was reeds duidelijk, maar wordt nu aanvaard.

Spanningsvermindering: reeds aanwezige of optredende spanning wordt niet alleen herkend, ze is nu ook in staat middels oefeningen een deel van aanwezige spanning te reduceren en het optreden ervan af te remmen. Gezien de effecten is de overspanning afgenomen.

Lichaamsbewustwording: reeds aanwezige of optredende spanning die zich vooral manifesteert in de rug en in het gezicht wordt (eerder) waargenomen.

Aandacht verschuiven: ze neemt veranderingen in spanning en ademhaling waar.

Functioneel ademen: rustiger, voller, groter, vloeiender, meer vanzelf, vrijer zijn items uit de VOER-lijst die wijzen op functioneel ademen. Tijdens oefenen geeft ze o.a. aan rondom te ademen. Te zien en door haar te voelen is o.a. dat de ademhaling rustiger wordt en zich verdiept.

Functioneel bewegen: tijdens de oefeningen blijkt de coördinatie te verbeteren; de bewegingen gaan gemakkelijker.

Herstel van evenwicht: Ze slaapt beter dan voorheen en wordt meer uitgerust wakker.

De pijnklachten en de daarmee gepaard gaande angst en onzekerheid zijn afgenomen maar nog lang niet verdwenen.

Het lijkt aannemelijk om te veronderstellen dat de afname van de klachten onder meer het gevolg is van afname van de overspanning en acceptatie (cognitieve herstructurering). Dat de klachten niet verdwenen zijn, komt mogelijk mede door beperkende voorwaarden, zoals emoties en nog niet gediagnosticeerde lichamelijke oorzaken.

Het beter slapen en meer uitgerust wakker worden duidt in ieder geval op afname van overspanning

.

Het niveau van overspanning was en is in balans. Alle instructies, behalve "kaken, tong, hals" lukken goed.