Samenvatting casus door Gerde Waignein, postcode: 4461 ZT, e-mail: gerdeenjan@zeelandnet.nl

Vrouw, leeftijd: 56 jaar 14 keer adem- en ontspanningstherapie in 6 maanden	setting/medebehandeling/verwijzing onder behandeling bij psychiater en psycholoog. Is op eigen initiatief gekomen voor AOT.
Klachten/probleemstelling	Effect
	1^e fase: 10 keer	2^e fase: van 11^de tot 14^de keer
1 angst	beter	Slechter
2 geen zelfvertrouwen	beter.	slechter.
3 kort van adem	beter	Beter
4 gauw moe	beter	Slechter
Nijmeegse HVS lijst: 33	HVS lijst: 16.	Overspannings-klachtenlijst: 76= sterk verhoogd
1. diagnose angststoornis sinds aantal jaren waarvoor medicatie. Dit bouwde ze af in de eerste 5 maanden van de behandeling, in overleg met de psychiater.	2. beperkende voorwaarden Vanaf jeugd geneigd zich klein en niet open op te stellen tov dominante moeder.De toename in zelfvertrouwen en bepaalde bewegingsinstructies confronteren haar wel steeds meer hiermee. Partner dominerend, dat afnam naarmate haar zelfvertrouwen toenam. Scheiding zoon deed veel verdriet en nam haar in beslag. Overlijden schoonvader, dat ze heel sterk heeft opgevangen in de familie, kostte veel energie. Omgevingsverandering in de zomervakantie kost haar altijd veel energie. Dit jaar drie maal weggegaan, de laatste keer begin augustus. De 2^de keer ging goed, nadien sterke terugval, dit in de 2^de fase
Ingang: instructies Aandacht verzamelen: past dit frequent toe thuis waardoor er telkens rust komt. Ruglig voeten trekken: mooie afleiding om in te kunnen slapen/ gevoel van rust/ ademhaling gaat naar de buik. Stand gewicht verschuiven: Rustgevend, adem beter voelbaar in de buik. Thuis is er eenzelfde effect. Zit voeten drukken: Rust en een makkelijkere ademhaling, ook thuis is dat voor haar een goed hulpmiddel om rust terug te vinden. Zit benen wrijven: Rustige ademhaling, zit zwaar, compact Zit stand voeten: Voelt goed het gemak van zitten en past dit soms toe thuis. In later stadium geen gelijkaardig gevoel meer. Zit hoofd draaien: Loom en rustig. Past het niet toe thuis. Buiklig onderbenen op: Totale rust en heel diep voelbare ademhaling. Heeft moeite om dit alleen te doen. Ruglig hoofd rollen: vindt hierdoor rust., bij latere toepassingen in fase 2 is er een onveilig gevoel. Kortlig knieën open/ dicht: Diepere ademhaling. Heeft het thuis niet meer geoefend omdat ze zich niet prettig voelt Ruglig knieën openen: Onveilig gevoel. Wordt niet afgemaakt.	handgrepen Tweetal voeten trekken duwen: wordt stil,zwaar, trillerig, diepe goed voelbare ademhaling. Tweetal zit lendenadem voelen: loom en fris , ruime ademhaling. Tweetal buiklig onderrug voelen: zwaar, moe, rustig, ruime ademhaling. Tweetal voeten houden: Stil, zwaar,moe gevoel. Ademhaling komt helemaal tot rust.
Processen herstel van evenwicht: Tijdens de bijeenkomsten gaat Mevr. vaker huilen en laat dit ook toe. Soms treedt er een trillerig gevoel op, ze voelt de moeheid, soms intense moeheid. Voelt zich soms loom, stil en wiebelig na het oefenen,ook zachter en slomer en frisser. cognitieve herstructurering: Beseft dat het goed is om meer tijd te nemen voor haarzelf. Wordt meer gestructureerd. Weerstaat opdrachten van derden ten gunste van haarzelf. Ervaart dat bij heel weinig inspanning ook effect bewerkstelligd wordt. Functioneel ademen: Ademhaling is duidelijker voelbaar in de buik, rond sleutelbeen en in de bovenkant van de borst. Ademhaling wordt langzamer, ruimer en dieper. De overgangen van in naar uit en andersom zijn beter voelbaar. Voelt de kantelbeweging van het bekken tijdens het ademen alsook de verandering van ademtempo en het gemak waarbij dat gebeurt. Spanningsvermindering: Mevr. staat na de instructie steviger, geen behoefte om te praten. Gaat langzamer praten, zonder stemverheffing. Zit in elkaar gezakt, heel erg zwaar, bekaf, zwaar compact gevoel. Doet eerst de instructies veel te krachtig, dit wordt veel beter, maar de neiging blijft.	Aandachtverschuiving Bij het zitten voelt ze het gewicht naar de grond trekken. Kan haar gedachten beter onder controle krijgen, het wrijven over de buik trekt spontaan weg. Doet de oefeningen gedachteloos en ongehaast. Functioneel bewegen: Een nieuwe gewaarwording is het staan met x-benen. Lichaamsbewustwording: Mevr. heeft meer aandacht voor wat ze voelt, ook de onprettige dingen.Daadoor verandert haar gedrag waardoor weer andere problemen ontstaan. Voelt het verschil in zitten met voeten voor en achter de knieën. Het willen in elkaar kruipen bij angst. Na het oefenen staat Mevr. breed uit, zonder moeite.
Conclusie: Klachten zijn aanvankelijk ten dele een gevolg van overspanning. Er is een toename in de zelfregulatie en klachten reageren daar gunstig op. Door de verbetering stelt ze zich anders op tov dominantie en dit leidt tot steeds meer moeilijkheden. Ook door de afbouw van de medicatie en de familieproblemen nemen de beperkende voorwaarden toe. In de 2^de fase treedt een sterke terugval op. Desondanks zet ze de instructies door en blijft de interne zelfregulatie gehandhaafd.	niveau van overspanning van matig verstoord naar in balans.